Sterowanie ogrzewaniem w domu

Kocioł grzewczy jest sercem ogrzewania domu. Zapewnia komfort cieplny w trakcie długich zimowych miesięcy. Jednak aby „serce” działało bez usterek – musi kierować nim mózg. W ogrzewaniu takim mózgiem jest system sterowania, który zarządza działaniem całego układu. Optymalna regulacja systemu zapewnia odczuwalne dla kieszeni oszczędności (nawet do 40%), przy zachowaniu komfortu cieplnego w każdym pomieszczeniu.

Od systemu sterowania zależy komfort użytkowania pomieszczeń oraz efektywne wykorzystanie mocy grzewczej instalacji. Właściwie działający system sterowania odbija się bezpośrednio na kosztach ogrzewania, a jego przeprogramowanie do bardziej oszczędnych nastaw, szybko znajduje odzwierciedlenie w wysokości rachunków. Nawet najlepiej zaprojektowana instalacja nie będzie działać w sposób efektywny, jeśli nie współpracuje z odpowiednio dobranym systemem sterowania. Bez tego zdarza się, że piec grzeje niemal bez przerwy, rachunki za paliwo osiągają astronomiczne sumy, a „cała para idzie w gwizdek” - temperatura w domu wcale nie jest optymalna.

Tu za ciepło, tam za zimno

W każdym domu, a zwłaszcza wielokondygnacyjnym, występują różnice w temperaturze powietrza różnych pomieszczeń. Wynikają one z wielu czynników.

Pomieszczenia narożne mają większe straty ciepła, niż te wewnątrz budynku. Jedna strona domu jest zwykle bardziej nasłoneczniona i przez to cieplejsza. Bardzo duże znaczenie dla gospodarki cieplnej mają okna. Stopień przeszklenia oraz poziom termoizoalacyjności okien znacząco wpływa na zapotrzebowanie cieplne pomieszczenia. Z drugiej strony ważne są także dodatkowe źródła ciepła, np. kominek czy gotowanie w kuchni, które czasowo podnoszą temperaturę w pokoju - wyjaśnia Tomasz Podleś z działu technicznego Rettig Heating, producenta grzejników Purmo.

Termostat – klucz do sukcesu

Nowoczesne, oszczędne systemy ogrzewania wymagają użycia termostatów. W innym przypadku przepływ ciepłej wody przez urządzenia grzewcze jest stały, a tym samym zużycie ciepła i nasze rachunki nie zmieniają się. Jeśli będziemy sterować przepływem wody, możemy zaoszczędzić ciepło i w rezultacie mniej za nie płacić.

W budynkach wielorodzinnych z centralnym ogrzewaniem sprawdzają się termostaty z wbudowanymi czujnikami temperatury, montowane bezpośrednio na grzejnikach. Grzejniki płytowe Purmo są fabrycznie wyposażone we wkładki termostatyczne. Wystarczy dokupić odpowiednią głowicę - mówi Tomasz Podleś.

Na rynku są różne modele głowic termostatycznych pozwalających na mniej lub bardziej zaawansowane sterowanie temperaturą w pomieszczeniu – od podstawowych nastaw ręcznych do automatycznego sterowania czasowego z wykorzystaniem wbudowanego czujnika temperatury. Kiedy temperatura w pokoju osiąga pożądany poziom (np. 22ºC), głowica automatycznie ogranicza przepływ ciepłej wody przez grzejnik, a rachunki za ogrzewanie maleją.

Sterowanie pracą kotła

Najbardziej rozpowszechnione systemy sterowania pracą kotła opierają się na jednym termostacie, umieszczonym w reprezentacyjnym punkcie domu. Nastawy zazwyczaj pozwalają na ustawienie trybów pracy w systemie tygodniowym. Ustawiamy pożądane temperatury i czas w ciągu doby, kiedy w pokoju ma być cieplej  lub chłodniej. W takim systemie na pewno warto ustawić niższą temperaturę w nocy oraz w stałych porach, gdy jesteśmy poza domem, np. w pracy. Przed dłuższymi wyjazdami nie zapominajmy o przestawieniu pieca na funkcję antyzamrożeniową. Ważna jest lokalizacja termostatu. Zaleca się, aby umieszczać termostat 1,5 m od podłogi, w dostępnym miejscu, z dala od źródeł ciepła (kominki, miejsca nasłonecznione) i przeciągów (okna i drzwi) - aby nie zaburzać odczytów temperatury.

Regulacja indywidualna – optymalne rozwiązanie

Wadą sterowania z jednym tylko termostatem jest brak regulacji temperatury w poszczególnych pomieszczeniach. Jeden czujnik umieszczony w reprezentatywnym punkcie domu nie wystarcza do zapewnienia komfortu cieplnego we wszystkich pokojach. Skutkuje to niedogrzaniem lub przegrzaniem niektórych pomieszczeń. W efekcie użytkownik podnosi temperaturę na głównym sterowniku, a to powoduje niepotrzebny wzrost kosztów ogrzewania.

Im bardziej zaawansowany jest system sterowania, tym bardziej zindywidualizowaną regulację oferuje. Zastosowanie systemu wielu termostatów umożliwia regulację temperatury oddzielnie dla każdego pomieszczenia, a nawet dostosowanie trybu pracy poszczególnych urządzeń grzewczych do pory dnia, trybu życia oraz indywidualnych preferencji użytkowników. Dzięki zaawansowanemu systemowi sterowania, możemy ustawić niższą temperaturę w sypialni w nocy, a wyższą w łazience w porze kąpieli. Kiedy zapalimy ogień w kominku w salonie, nie będzie to oznaczać wyziębienia reszty mieszkania, bowiem każde pomieszczenie regulowane jest oddzielnie.

Sterowanie ogrzewaniem podłogowym

W przypadku podłogówki zawory termostatyczne są umieszczone na rozdzielaczach i sterowane drogą kablową lub radiową przez termostaty rozmieszczone na ścianach. Najbardziej zaawansowane modele termostatów Purmo TempCo umożliwiają sterowanie wg pożądanej temperatury powietrza oraz podłogi, a nawet mogą być nastawiane zdalnie, za pomocą telefonu komórkowego, gdy jesteśmy poza domem.

Automatyka sterująca ogrzewaniem w budynku powinna zostać zamontowana wraz z montażem całej instalacji. Stosuje się wówczas rozwiązania przewodowe. Jednak również przy modernizacji systemu ogrzewania istnieje możliwość skorzystania z najnowocześniejszych rozwiązań, bez uciążliwych prac budowlanych. Wygodnym systemem będzie wówczas sterowanie radiowe, które nie wymaga łączenia urządzeń przewodami.